خطر ظهور مجدد تروریسم در عراق در پی اختلافات سیاسی
خطر ظهور مجدد تروریسم در عراق در پی اختلافات سیاسی
دکتر «داوود احمدزاده»، کارشناس مسائل غرب آسیا ضمن اشاره به حوادث روزهای اخیر در سوریه و عراق و حملات مرگبار به ارتش عراق در استان دیاله، در خصوص احتمال بازگشت تروریسم و فعالیت مجدد داعش در این مناطق هشدار داد و افزود: «متأسفانه به نظر می‌رسد شکاف قومی و مذهبی که در سال‌های پس از ۲۰۱۱ در عراق به وجود آمد، همچنان ادامه دارد. قرار بود بعد از برگزاری انتخابات و خروج نیروهای آمریکایی، ثبات و امنیت در عراق برقرار شود، اما به دلیل اختلافاتی که میان گروه‌های سیاسی و قومی در عراق وجود دارد، انسجام سیاسی در این کشور شکل نگرفته است.»
وی با بیان اینکه سهم خواهی گروه‌های مختلف سیاسی در عراق، بالا گرفته است، ادامه داد: «سال ۲۰۱۴ نیز داعش در سایۀ اختلافات سیاسی در عراق پیشروی می‌کرد. اکنون نیز حضور نیروهای آمریکایی در منطقه، خصوصاً در عراق و سوریه، یکی از عوامل گسترش گروه‌های تکفیری به ویژه داعش است. به‌رغم شعارهایی که آمریکایی‌ها برای مبارزه با گروه‌های افراطی مطرح می‌کنند، این گروه‌ها در حال بروز و ظهور در مناطقی از شامات هستند و به نظر می‌رسد برای اجرای برخی طرح‌ها به کار گرفته خواهند شد.» این استاد دانشگاه به انتقال زندانیان داعش در حسکه به عراق با مدیریت کامل نیروهای آمریکایی اشاره کرد و افزود: «حمله به زندان در حسکه، بزرگ‌ترین حملۀ شبه نظامیان داعش از زمان سقوط خلافت این گروه محسوب می‌شود. این افراد نیز عموماً از سرکردگان داعش بودند و حملات دیگری در دیاله و بغداد انجام شد و به کشته شدن سربازان عراقی انجامید، پس از این جابه‌جایی‌ها صورت گرفته است. تحرکات اخیر نشان می‌دهد داعش در مناطقی میان استان‌های کرکوک، دیالی و صلاح الدین حضور جدی دارد.»
وی همکاری کشورهای غربی برای بازگشت تروریست‌های داعش و خانواده‌هایشان به عراق را که در زندان‌ها و اردوگاه‌های واقع در شمال شرقی سوریه هستند، قطعی دانست و تأکید کرد: «افزایش تعداد اعضای داعش در مناطقی از استان الأنبار، در نتیجۀ چشم‌پوشی نیروهای آمریکایی مستقر در پایگاه التنف سوریه از نفوذ اعضای داعش است که نشان می‌دهد آن‌ها سازماندهی شده بودند. اکنون نیز با افزایش نارضایتی‌ها در عراق و ضعف دولت مرکزی در این کشور، امکان جذب نیرو و ساماندهی این گروه‌ها افزایش می‌یابد.»
دکتر احمدزاده با تأکید بر اینکه بقا و دوام نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه منوط به وجود داعش است، گفت: «با وجود برخی سیاست‌های اعلامی و شعارهایی که در خصوص تصمیم آمریکا برای خروج از غرب آسیا داده می‌شود، چنین سیاستی را در منطقه شاهد نیستیم و آمریکا همچنان به دنبال ناامن نشان دادن منطقه است تا به واسطۀ آن از دولت عراق بخواهد حضور نیروهای نظامی خود را تضمین کند.» این تحلیلگر مسائل غرب آسیا با اشاره به ضرورت اجماع گروه‌های سیاسی در عراق و احساس خطر آن‌ها نسبت به بازگشت مجدد گروه‌های تروریستی در صورت تداوم اختلافات سیاسی اضافه کرد: «متأسفانه از بعد از سقوط صدام، شاهد دولتی که بتواند انسجام کاملی در قدرت سیاسی و اقتصادی داشته باشد و حاکمیت و استقلال کاملی اعمال کند، نبوده‌ایم. اکنون نیز با وجود حاکمیتی شکننده به دلیل سهم خواهی گروه‌های مختلف سیاسی و همچنین وجود اختلافات عمیق میان اربیل و بغداد، داعش توانسته با بهره‌گیری از برخی خلاءها در مرکز و کردستان، مجدد عملیات کند.»
وی به تنش‌های پس از برگزاری انتخابات اخیر و طولانی شدن روند تشکیلِ دولتی مقتدر اشاره کرد و گفت: «در چنین شرایطی، ضعف و شکنندگی دولت باعث دخالت‌های نیروهای بیگانه و بروز فساد داخلی در ابعاد نظامی، اقتصادی و سیاسی، خواهد شد که شرایط را برای دخالت‌های بیشتر و عملیاتی شدن برنامه‌های گروه‌های افراطی و داعش برای ضربه زدن به دولت مرکزی فراهم می‌کند.» این استاد دانشگاه به انتقادات برخی گروه‌های سیاسی نسبت به نبود عزم جدی برای مقابله با تروریسم و داعش و پاکسازی آن‌ها اشاره و تأکید کرد: «اگر گروه‌های سیاسی، منافع ملی را بر منافع حزبی ارجح بدانند و به خواست مردم عراق تن دهند و شاهد حضور دولتی فراگیر و کاهش اختلافات باشیم، می‌تواند نشانه‌های خوبی برای سرکوب داعش و تسریع خروج نیروهای آمریکایی باشد.»
دکتر احمدزاده ادامه داد: «تداوم اختلافات و شکنندگی دولت، بستر را برای ناامنی بیشتر خصوصاً در مناطق مرزی فراهم می‌کند و سناریوی بدبینانه‌ای را متصور می‌شود که در آن گسترش مجدد عملیات گروه‌های تکفیری، خصوصاً داعش و مخالفان دولت مرکزی رخ خواهد داد و از سوی دیگر فضا را برای دخالت‌های برخی دولت‌های عرب منطقه و حضور نیروهای آمریکایی فراهم می‌کند.» این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به هشدارهای دبیر کل سازمان ملل مبنی بر اینکه تهدید داعش از جمله در سوریه در حال افزایش است، گفت: «متأسفانه داعش در این مناطق در حال سازماندهی خود در روستاها و صحرا است و برای فرار از نیروهای نظامی عراق و سوریه، با بهره‌گیری از حفره‌های امنیتی، مرتباً میان مرز عراق و سوریه در رفت و آمد است.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :