شکست راهبرد امنیت محور آمریکا در جهان
شکست راهبرد امنیت محور آمریکا در جهان
دکتر «فؤاد ایزدی»، استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: «ایالات متحده در سیاست خارجی خود از زمان جنگ جهانی دوم و یا شاید پیش از آن نیز این راهبرد را دنبال می‌کرد. از آن زمان، آمریکا با نهادهای نظامی کشورها، با این عنوان که می‌خواهند به آن‌ها کمک کنند ارتباط می‌گرفت و نظامیان رده های متوسط به بالا را مدیریت و هدایت می‌کرد. از این جهت کاخ سفید، نهادهای نظامی کشورها را تا جایی که می‌توانست تحت نظر می‌گرفت.» دکتر ایزدی با اشاره به اینکه این سیاست آمریکا هنوز تداوم دارد، افزود: «واشنگتن همچنان این سیاست را که به بهانۀ کمک‌های نظامی در نهادهای نظامی کشورها نفوذ کند در دستور کار دارد.»
استاد دانشگاه تهران توضیح داد: «سیاست نفوذ نظامی آمریکا با این هدف است که اگر زمانی حکومت غیرنظامی آن کشور خلاف مسیر حرکت آمریکا حرکت کرد، نهادهای نظامی کودتا کرده و حکومت را به دست بگیرند.» وی ادامه داد: «نمونۀ این سیاست آمریکا در شیلی قابل مشاهده است که پینوشه، وزیر دفاع دولت آلنده علیه وی کودتا کرد و یا در مصر که السیسی که وزیر دفاع محمد مرسی بود اقدام به کودتا کرد.» کارشناس مسائل آمریکا با بیان اینکه یک سیاست دیگری با عنوان دولت‌سازی نیز از سوی این کشور دنبال می‌شود، توضیح داد: «اکنون این سیاست با توجه به تجربۀ افغانستان و عراق دچار چالش شده است. سیاست دولت‌سازی به این معنا است که زمانی که کشوری قدرتمند از حکومت کشور دیگری ناراضی است و آن را مطابق منافع خود نمی‌بیند سعی می‌کند این حکومت را تغییر دهد و حکومتی بسازد که هم بتواند آن را کنترل کند و هم دیگر نهادها را تحت نظر داشته باشد.»
دکتر ایزدی با تأکید بر اینکه آمریکا این سیاست را در افغانستان اجرا کرد اما شکست خورد، ادامه داد: «بعد از این شکست مفتضحانه، جو بایدن ماه گذشته چندین بار اعلام کرد که این سیاست دولت‌سازی، سیاستی بوده که از آن جواب نگرفته‌اند؛ لذا تجربۀ آمریکا در عراق و افغانستان نگاه دولتمردان این کشور را به این سیاست دولت‌سازی عوض کرد اما همچنان سیاست نفوذ و تسلیح هم‌پیمانانشان را در دستور کار دارند.» این استاد دانشگاه در خصوص اینکه آیا با تغییر احزاب این سیاست‌های واشنگتن تغییر می‌کند یا خیر، توضیح داد: «در سیاست ارتباط و نفوذ در نهادهای نظامی کشورها فعلاً نه در میان دمکرات‌ها و نه جمهوری خواهان طی چند دهۀ گذشته تغییری ایجاد نشده است. در رابطه با سیاست دولت‌سازی نیز بعید است که با تغییر دولت بایدن و روی کار آمدن یک دولت جمهوری‌خواه، آن‌ها بخواهند باز سیاست دولت‌سازی را تجربه کنند.»
وی ادامه داد: «برنامۀ خروج آمریکا از افغانستان در زمان جمهوری خواهان طراحی شد و بدنۀ حزب جمهوری‌خواه به این نتیجه رسیده بود که باید از افغانستان خارج شوند.» دکتر ایزدی با اشاره به اینکه دونالد ترامپِ تروریست علاقه‌ای به هزینه کردن برای دیگر کشورها نداشت، گفت: «اما این ویژگی ترامپ بود و نه بدنۀ اصلی جمهوری خواهان. در رابطه با دمکرات‌ها نیز مشاهده می‌کنیم که آن‌ها با این گونه هزینه کردن‌ها مشکلی ندارند.» استاد دانشگاه تهران در پاسخ به اینکه شکست سیاست‌های آمریکا در عراق و افغانستان، قدرت این کشور را زیر سؤال برده گفت: «واشنگتن با خروجی که از افغانستان داشت متحمل شکست سنگینی شد. چرا که حتی نتوانستند کسانی که به آن‌ها قول حمایت داده بودند و برایشان کار می‌کردند را از این کشور خارج کنند. وزارت خارجه آمریکا در این خصوص اعلام کرد کسانی که ویزا داشتند و برای واشنگتن در افغانستان کار می‌کردند، اغلب به کشورهای دیگری مثل مکزیک و اوگاندا منتقل شدند و قرار هم نیست آن‌ها را به آمریکا ببرند.»
دکتر ایزدی در نهایت تأکید کرد که خروج آمریکا از افغانستان بدون هیچ دستاوردی با ۲ تریلیون دلار هزینه و کشته شدن چند هزار آمریکایی بعد از ۲۰ سال، یک فاجعه برای سیاست خارجی این کشور محسوب می‌شود.
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :