اهمیت راهبردی آزادسازی مآرب
اهمیت راهبردی آزادسازی مآرب
«داود احمدزاده»، کارشناس مسائل غرب آسیا، آفریقا تأکید کرد که در حال حاضر انصارالله توانسته به یک عنصر متغیر و فعال در منطقه به ویژه در موضوعات اصلی یمن تبدیل شود. احمدزاده با اشاره به تقویت نیروی نظامی انصارالله در میدان جنگ و در مقابل عربستان و نیروهای نیابتی وابسته به آن، میگوید اکنون این مسئله مطرح است که «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی به عنوان طراح اصلی جنگ یمن و پیگیر اهداف نظامی این کشور نتوانسته است راهبردها و سیاستهای قبلی را به نوعی در میدان نبرد با انصارالله به سرانجام برساند.
این کارشناس معتقد است: «توانمندی نظامی انصارالله یمن در ضربه زدن به منافع است راهبردی نیروهای عربستان به ویژه در شهرهای مرزی و نیز توانمندیهای موشکی و پهپادی انصارالله، موازنۀ قوا را تا حدودی به نفع نیروهای انصارالله و کمیتههای مردمی تغییر داده است.» احمدزاده در خصوص اهمیت مآرب نیز توضیح داد: «این استان در ۱۷۳ کیلومتری شمال شرق پایتخت یمن قرار دارد و تمرکز درگیریها از ابتدای شروع جنگ بر همین شهر راهبردی مآرب بوده است.» وی دلیل راهبردی بودن این شهر را تمرکز نیروهای «منصور هادی»، رئیسجمهور مخلوع یمن و ائتلاف متجاوز به رهبری عربستان سعودی در این استان عنوان کرده و میگوید: «لذا آزادسازی شهر مآرب میتواند بزرگترین دستاورد نظامی محور مقاومت و کمیتههای مردمی در برابر ائتلاف به رهبری سعودی و نیروهای نیابتی وابسته به این کشور باشد و معادلات نظامی بعد از این اتفاق مهم دیگر مانند پیش از آن نخواهد بود.»
همچنین به گفتۀ این کارشناس مسائل غرب آسیا و آفریقا دلیل دیگر اهمیت استان مآرب این است که این استان، قلب اقتصادی یمن محسوب میشود. وی افزود: «منابع نفتی و گازی یمن در این استان قرار دارد و ذخایر نفتی این شهر راهبردی در مناطقی مانند الجوف و الشبوه منطقۀ مآرب را به دومین میدان نفتی بزرگ جزیرۀ عربستان تبدیل کرده است.» احمدزاده دیگر دلیل اهمیت راهبردی مآرب را به ترکیب جمعیتی و قبیلهای آن مربوط میداند و اضافه میکند: «همچنین میراث فرهنگی و تاریخی و وجود سد تاریخی مآرب در این استان نیز بسیار اهمیت دارد؛ به گونهای که قبل از جنگ داخلی، ۴۰ درصد از برق یمن از طریق این سد تأمین میشد.»
این کارشناس با اشاره به این موارد تأکید میکند لذا ائتلاف به رهبری عربستان سعودی و نیروهای وابسته به آن با تمرکز قوا در این شهر بسیار تلاش کردند که از سقوط آن به دست نیروهای انصارالله و کمیتههای مردمی یمن جلوگیری به عمل آورند. وی ادامه داد: «از نظر سیاسی نیز تسلط انصارالله بر این شهر، به منزلۀ بی اعتبار شدن نیروهای وابسته به ائتلاف عربستان سعودی به رهبری منصور هادی است که در این صورت دیگر نمیتوانند در مذاکرات آینده به عنوان یک نیروی تأثیرگذار حضور داشته باشند.» احمدزاده در ادامه با اشاره به اینکه ورود نیروهای جنبش انصارالله و کمیتههای مردمی به شهر مآرب، فاز معادلات نظامی را از دفاع به حمله تغییر داده، گفت: «این امر نقطۀ عطفی در جنگ ۷ ساله یمن محسوب میشود که میتواند به آزادسازی کلیه مناطق اشغالی یمن بیانجامد و حتی سرآغازی بر ورود نیروهای انصارالله و کمیته مردمی به مناطق جنوبی باشد.»
کارشناس مسائل آفریقا افزود: «عملیات زمینی یمنیها در ورودیهای استان مآرب که همچنان ادامه دارد میتواند سامانه دفاعی و امنیتی عربستان را نه تنها در استان مآرب بلکه در استانهای مشترک مرزی یمن مانند نجران و جیزان مورد هدف قرار دهد؛ لذا این توانمندی میتواند یک دستاورد مهمی در مذاکرات پیش رو بین انصارالله یمن و ائتلاف به رهبری عربستان سعودی قلمداد شود.» به گفتۀ احمدزاده حساسیت موضوع از این قرار است که دستیابی کامل نیروهای انصارالله بر مناطق مرزی و تسلط بر مآرب میتواند حتی مناطق نفتی عربستان در شرق این کشور را با تهدیدات جدی امنیتی روبرو سازد.
وی تأکید کرد: «به یاد داشته باشیم که برخی از این مناطق از ابتدا مورد مناقشه بین یمنیها و سعودیها بوده است؛ لذا تلاشهای دیپلماتیک گستردهای از سوی کشورهای غربی به ویژه آمریکا در حال انجام است تا از هرگونه تسلط نظامی و برتری میدانی انصارالله در عرصۀ نظامی جلوگیری شود. از این رو پیشنهادهایی در راستای برقراری آتشبس و ترک مخاصمه مطرح شده که در راستای طرح صلح پیشین عربستان قلمداد میشود.» وی در رابطه با نقش قدرتهای منطقهای و فرا منطقهای بر بحران یمن نیز توضیح داد: «با توجه به سیاستهای شخص جو بایدن برای خروج از منطقه و تمرکز بیشتر آمریکا برای رویارویی با روسیه و چین، به نظر میرسد قدرتهای تأثیرگذار در منطقه برای حل و فصل بحرانها به ویژه بحران یمن از موقعیت بالاتری برخوردار هستند؛ لذا در این راستا مشاهده میکنیم که دو دور مذاکره در بغداد با موضوع مسائل منطقهای و حل و فصل مناقشات بین ایران و عربستان برگزار شد.» این کارشناس ضمن اشاره به احتمال تداوم این مذاکرات گفت: «موضوع یمن برای ایجاد ثبات فراگیر منطقهای یکی از موضوعاتی است که مورد توجه مذاکرهکنندگان امنیتی ایران و عربستان قرار دارد.»
احمدزاده در رابطه با سناریوهای پیش رو با توجه به شرایط میدانی و سیاسی گفت: «با در نظر گرفتن عرصۀ میدانی در جنگ یمن و تقویت حضور نیروهای حوثی و کمیتههای مردمی در پاکسازی نیروهای متجاوز سعودی از شهر مآرب، این احتمال مطرح است که طرفین درگیر به خصوص ریاض به حل و فصل بحران از طریق مذاکره سیاسی بیش از گذشته روی آورند.» به گفتۀ این کارشناس، خروج از این بنبست نیازمند قطع هرگونه حملات زمینی و هوایی علیه یمنیهای بیدفاع و تمایل طرفین برای آغاز مذاکرات سیاسی جدی است و در نهایت الزام قطع صادرات اسلحه به عربستان سعودی از سوی دولتهای اروپایی و آمریکا و پیگیری برخی جنایتهای انجام شده در یمن از سوی مراکز قضایی بینالمللی ضروری مینماید.
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیلهای راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیلهای راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاهها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمیباشد.»
نظر شما :