تلاش طالبان برای ایجاد فضای جنگ و صلح توأمان، برای کسب امتیاز بیشتر
تلاش طالبان برای ایجاد فضای جنگ و صلح توأمان، برای کسب امتیاز بیشتر
«فرزاد رمضانی»، کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به تداوم خشونت‌ها در افغانستان هم زمان با گفت‌وگوها میان طالبان و دولت در این کشور، خاطرنشان کرد: «با نگاهی به جغرافیای تحولات نظامی و سیاسی در افغانستان روشن است که از ماه‌های گذشته، بعد از مطرح‌شدن برگزاری اجلاس استانبول در ترکیه و تداوم گفت‌وگوها برای حضور طالبان و تمام جریانات سیاسی برای ایجاد نوع نوینی از ساختار سیاسی در افغانستان، طالبان تلاش می‌کند تا بتواند در دو بعد نظامی و امنیتی و همچنین سیاسی بیشترین امتیازات را بگیرد.»
وی با یادآوریِ اینکه طالبان بر اساس توافق صلح با آمریکا موظف به مذاکره با دولت افغانستان شده، افزود: «با کاهش حضور نیروهای ناتو و آمریکا در افغانستان و خروج آرام آن‌ها در تابستان پیش رو، مسئولین ارشد طالبان به این نتیجه رسیده‌اند که اگر قرار است در نشست سرنوشت سازی برای تقسیم قدرت حضور پیدا کنند، بهتر است از کارت قدرت نظامی‌شان بیشترین استفاده را ببرند و تا حد ممکن در استان‌های این کشور پیشروی‌های بیشتری داشته باشند و حتی برخی از شهرها را به تصرف خود درآورند.» این کارشناس مسائل افغانستان، ایجاد فضای روانی به نفع خود را یکی دیگر از اهداف طالبان در عملیات نظامی در هفته‌های گذشته دانست و گفت: «به نظر می‌رسد ظاهراً اعمال خشونت، کشتار غیرنظامیان و عملیات مسلحانه مبنای امتیازگیری و حضور و قدرت در مذاکرات در نظر گرفته شده است.» رمضانی به قطعنامۀ پارلمان اروپا که در آن تأکید شده است، طالبان ادامۀ جنگ را به مذاکره با دولت افغانستان ترجیح می‌دهد و حملاتش، با هدف تصرف مناطق تحت کنترل دولت، از زمان آغاز مذاکرات بین‌الافغانی به طور قابل توجهی افزایش‌یافته، اشاره کرد و ادامه داد: «این گروه تلاش کرده در دو ماه گذشته با ایجاد شروط مستقیم و غیرمستقیم و همچنین امتناع از حضور در کنفرانس استانبول، به بهانه‌های مختلف مانند ماه رمضان، با دست پُرتری در مذاکرات حاضر شود و امتیازات بیشتری را از آمریکا و دو جناح اصلی قدرت در افغانستان دریافت کند و عملاً خواست خود را به کرسی بنشاند.»
رمضانی در خصوص زیر سؤال رفتن مشروعیت طالبان با وجود اقدامات خشونت‌آمیزی که منجر به کشته شدن مردم افغانستان می‌شود، اظهار داشت: «طالبان در میان همۀ شهروندان افغانستان مشروعیت ندارد. حتی از دیدگاه مذهبی هم نگاه هزاره‌ها، شیعیان افغانستان و بخش‌های مهمی از مردم این کشور، از طرفداران سکولاریسم تا نگاه مذهبی حنفی، به طالبان مثبت نیست.»
وی با اشاره به برخی گزارش‌ها مبنی بر اینکه حتی اگر شمار طالبان را ۸۰ هزار نفر در نظر بگیریم این گروه ۰۰۲/۰ درصد از مردم افغانستان را تشکیل می‌دهند، ادامه داد: «هرچند طالبان تلاش کرده در سال‌های گذشته در میان اقوام عمده و مهمی مانند تاجیک، ازبک و هزاره تا حدی نفوذ بیشتری ایجاد کند و با گماردن برخی از شخصیت‌های ترکمن و بلوچ در ساختار خود نگاه همه‌جانبه و یکسان نگری به اقوام و مذاهب این کشور نشان دهد، اما مشخصاً اکثریت شهروندان افغانستان نگاه مثبتی به چارچوب‌های فکری و اهداف و خواسته‌های طالبان ندارند.»
این کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به دستاوردهای جامعۀ افغانستان ازجمله در حوزه‌های تکثر رسانه‌ها و آزادی مطبوعات، افزایش نرخ سواد، ارتباطات آزادتر با خارج از کشور و حضور اجتماعی - سیاسی زنان، تأکید کرد: «این کشور نسبت به ۲۰ سال گذشته تفاوت‌های مهمی داشته است و تحولات بسیار گسترده‌ای را تجربه کرده است. این تحولات باعث تغییر نگاه به طالبان شده و عملاً بخش مهمی از شهرنشینان این کشور نگاه مثبتی به آن‌ها ندارند. در روستاها هم این تغییرات بسیار چشمگیر است.»
رمضانی در عین حال یادآور شد: «طالبان همچنان در بخش‌های مهمی از جنوب و شرق افغانستان دارای نفوذ و قدرت است و برای نفوذ در سایر نقاط هم تلاش می‌کند.» وی با تأکید بر مسئولیت طالبان، به عنوان گروه مدعیِ سهم در قدرت، در قبال تشدید خشونت‌ها در افغانستان، اضافه کرد: «طالبان تلاش می‌کند در روند گفت‌وگوهای صلح بین‌الافغانی بیشترین امتیازات را از دو جناح اصلی دولت دریافت کند و خود را به عنوان مدعی و برخوردار از بیشترین سهم در هر شکلی از ساختار سیاسی آینده این کشور نشان دهد.»
این کارشناس مسائل افغانستان تأکید کرد: «منطق و نگاه طالبان به مسئلۀ افزایش حملات به مناطق مختلف افغانستان و انفجارها در برخی از مراکز شهری و روستایی و دور افتاده و حملات به مناطق امنیتی این است که تلاش می‌کند از حملات نظامی خود به‌عنوان ابزاری برای افزایش وزن و سهم خود در مذاکرات و همچنین نفوذ در شهرها و مناطق پرجمعیت دیگر استفاده کند.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :