اهداف تحرکات نظامی اخیر آمریکا در سوریه
«داود احمدزاده»، کارشناس مسائل غرب آسیا تأکید کرد: «با روی کار آمدن جو بایدن و سیاست‌های اعلانی وی در منطقۀ غرب آسیا تصور می‌رفت با تغییرات بنیادین در غرب آسیا به ویژه در مناطق بحران‌زده مانند سوریه و عراق روبرو شویم، اما آنچه در عمل اتفاق افتاده این است که سیاست آمریکا همچنان ادامه حضور در مناطق اشغالی سوریه و تقویت لجستیکی و نظامی با هدف مهار نفوذ ایران و ائتلاف‌سازی در سطح گسترده منطقه‌ای برای رویارویی با چالش‌های نظامی به دلیل حضور نیروهای روسی در سوریه است.»
احمدزاده با اشاره به اینکه یکی از محورهای اصلی سیاست‌های منطقه‌ای جو بایدن مقابله با نفوذ روس‌ها در سوریه به عنوان کشور راهبردی و هم‌پیمان راهبردی روس‌ها اعلام شده است، ادامه داد: «لذا به نظر می‌رسد به‌رغم آنکه تصور می‌رفت با روی کار آمدن دمکرات‌ها به رهبری بایدن در کاخ سفید گزینه محتمل، کاهش نیروهای نظامی و نیز حل و فصل بحران از طریق دیپلماسی و گفت‌وگوهای سیاسی باشد، اما آنچه در عمل در همین ابتدای حضور وی در کاخ سفید مشاهده می‌کنیم این است که آمریکا نه تنها تمایلی به خروج نیروهای نظامی خود از سوریه ندارد بلکه با افزایش حضور نظامی و حتی حمایت از کردهای سوری و تقویت برخی از گروه‌های تکفیری به دنبال تقویت نفوذ خود در سوریه و مقابلۀ هم‌زمان با ایران و روسیه در این کشور و منطقه غرب آسیا برآمده است.»
وی تأکید کرد: «در این مسیر به نظر می‌رسد که جو بایدن حاضر است با هدف کاهش نفوذ ایران در سوریه و ایجاد یک موازنه راهبردی با روس‌ها حتی با سیاست‌های ترکیه نیز به نوعی هماهنگی و همراهی داشته باشد.» این کارشناس با بیان اینکه بعد از این بلوک‌بندی‌های جدید در منطقه و شکل‌گیری یک نوع رقابت پنهان و آشکار میان کنشگران منطقه‌ای و غیرمنطقه‌ای بر سر موضوع سوریه و نیز عراق محتمل‌تر به نظر می‌رسد، تأکید کرد: «سیاست بایدن ادامه سیاست ترامپ در منطقه به ویژه در سوریه خواهد بود. از این رو امکان افزایش تنش و نیز برخورد بین نیروهای محور مقاومت و محور عربی - عبری با حمایت آمریکا به شکل کنترل شده در سوریه و حتی عراق وجود دارد.»
احمدزاده توضیح داد که سیاست دونالد ترامپ تروریست در قبال سوریه، حمایت از نیروهای صهیونیستی و ائتلاف عربی و همچنین نیروهای تکفیری و در مقطعی گروهک تروریستی داعش بود.» این کارشناس دربارۀ سناریوهای آیندۀ سوریه با روی کار آمدن بایدن گفت: «احتمال می‌رود که تنش‌ها به شکل مقطعی و کنترل‌شده بر سر مسائل سوریه و عراق ایجاد شود؛ اما گزینه محتمل آن است که از سوی دو محور اصلی یعنی محور مقاومت از یک طرف و روسیه از طرف دیگر با محور عربی به رهبری عربستان با حمایت آمریکا همین وضعیت تداوم داشته باشد. به این معنا که احتمالاً شاهد ادامۀ درگیری‌های نظامی در شرق سوریه از یک‌سو و تقویت نیروهای کردی و برخی معاندان ضد نظام بشار اسد از سوی آمریکایی‌ها و حتی ترکیه از سوی دیگر باشیم.»
البته احمدزاده تأکید کرد که سناریوی محتمل تداوم وضعیت موجود در سوریه و در خصوص نظام بشار اسد باشد. وی افزود: «چرا که پشتیبانی ایران و روسیه از نظام بشار اسد و عدم اجماع میان نیروهای درگیر در بحران برای حل مسئله از طریق گفت‌وگوهای سیاسی باعث می‌شود که وضعیت به همین منوال تداوم داشته باشد.» این کارشناس تأکید کرد: «در این بین هر نوع چرخش مجدد ترکیه به سوی نیروهای غربی به ویژه آمریکا برای برهم زدن موازنه و تشدید فشارهای سیاسی و نظامی در سوریه می‌تواند شرایط را در این منطقه بغرنج‌تر کند.» احمدزاده با تأکید بر اینکه متغیر تأثیرگذار دیگر در این سناریو، نوع مداخلات و تجاوز رژیم صهیونیستی به نفع نیروهای ضد سوری و ضد محور مقاومت است، توضیح داد: «تداوم این حملات ممکن است به یک رویارویی مستقیم بین ایران و رژیم صهیونیستی در سوریه و جغرافیای محور مقاومت بیانجامد.»
این کارشناس همچنین به اهمیت سوریه برای روسیه و تأثیر آن بر پافشاری روس‌ها بر سیاست‌هایشان در این خصوص اشاره کرد و گفت: «روسیه منافع راهبردی در سوریه دارد و به عنوان یک لنگرگاه امن به این کشور نگاه می‌کند. حضور روس‌ها در سوریه باهدف مقابله با افزایش نفوذ غرب در محور شرق و جلوگیری از نفوذ بیشتر در مناطق راهبردی و متحدان سنتی این کشور در غرب آسیا صورت می‌گیرد.» وی همچنین به تداوم حمایت ایران از سوریه اشاره کرد و افزود: «در شرایط فعلی جمهوری اسلامی ایران نیز همچنان به حمایت از نظام بشار اسد تأکید دارد. در کنار این موضوع با وجود تضعیف پایگاه‌های گروه‌های تکفیری و داعشی در سوریه و افزایش توانمندی‌های نظامی دولت اسد احتمال سرنگونی این نظام حداقل در آیندۀ نزدیک غیرمحتمل است.»
وی در نهایت دربارۀ چشم‌انداز بحران سوریه گفت: «بحران سوریه راه‌حل نظامی ندارد و حل این بحران فقط با توافق گروه‌های مختلف سوری از یک‌سو و نیز همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از سوی دیگر امکان‌پذیر است.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبرد ی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :