دلایل اختلاف بایدن - مکرون بر سر عربستان
«داود احمدزاده»، کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به روی کار آمدن جو بایدن در آمریکا و نوع نگاهی که وی به مسائل منطقۀ غرب آسیا دارد، گفت: «باید توجه داشت که بایدن بارها در سخنرانی‌های اخیرش اعلام کرده که سیاست‌های ترامپ را در حوزۀ غرب آسیا مورد بازبینی قرار می‌دهد و نمونه آشکار آن تعلیق فروش سلاح‌های پیشرفته به امارات و عربستان و تأکید بر صلح در موضوع یمن و برقراری آتش‌بس در منطقه بوده است.»
وی همچنین گفت: «از آنجایی که در دوره ریاست جمهوری ترامپ تروریست؛ آمریکایی‌ها از سیاست‌های ائتلاف به رهبری عربستان در موضوع یمن حمایت اطلاعاتی و لجستیکی داشتند، بایدن این حمایت‌ها را به حالت تعلیق درآورد.» احمدزاده با اشاره به این سیاست‌های آمریکا یعنی عقب‌نشینی از سیاست‌های تهاجمی و حضور پررنگ در بحران‌های منطقه‌ای در غرب آسیا گفت: «این نگاه بایدن باعث شده است که کشوری چون فرانسه احساس کند در این منطقه نوعی خلأ ایجاد خواهد شد و لذا اکنون زمامداران فرانسوی و شخص امانوئل مکرون با یک فرصت‌طلبی خاص به دنبال پر کردن این خلأ قدرت و حضور پررنگ در مسائل منطقۀ غرب آسیا برآمده‌اند.»
این کارشناس با اشاره به اینکه فرانسوی‌ها به طور سنتی از عمده فروشندگان سلاح به کشورهای حوزه خلیج‌فارس محسوب می‌شدند و همواره در موضوعات امنیتی و نظامی با شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس به ویژه عربستان و امارات ارتباط دیرینه‌ای داشته‌اند گفت این مسائل باعث شده که در حال حاضر پاریس بیش از دیگر پایتخت‌های اروپایی درصدد نقش‌آفرینی در این منطقه باشد. احمدزاده گفت: «موضوع دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد چگونگی بازگشت آمریکا به برجام است. از آنجایی که قبلاً جو بایدن و گروه امنیتی وی اعلام کردند که حاضر هستند در شرایط خاص به برجام بازگردند به نظر می‌رسد که این رویکرد و رهبری مکانیسم مذاکره از سوی آمریکا و شخص جو بایدن خیلی به مذاق دولتمردان فرانسوی خوش نیامده است. آن‌ها احساس می‌کنند که حضور پررنگ و مجدد آمریکا در بحث مذاکرات با ایران ممکن است که در بلند مدت به نفع اروپا به ویژه فرانسه نباشد.»
وی با اشاره به اینکه ممکن است کلیت غرب یک سیاست هماهنگ و یکنواختی را در مسائل سیاسی و امنیتی در حوزۀ غرب آسیا در پیش بگیرند، افزود: «ولی با این وجود همواره شاهد رقابت‌های پنهانی و آشکار بین دو سوی آتلانتیک نیز بودیم. لذا فرانسوی‌ها در وضعیت موجود با جانب‌داری خاص از عربستان مبنی بر حضور این کشور در مذاکرات برجامی با ایران می‌خواهند این اطمینان را به زمامداران سعودی بدهند که همچنان به عنوان متحد سنتی به تعهدات قبلی مبنی بر حفظ روابط ویژه و نیز فروش تسلیحات پایبند هستند.» این کارشناس ادامه داد: «موضوع حضور عربستان در مذاکرات برجامی با مخالفت جدی ایران روبرو شده است؛ چراکه دستگاه دیپلماسی ایران و نهادهای تصمیم‌گیرنده اصلی در موضوع برجام اعلام کرده‌اند در این پرونده مجدداً مذاکره‌ای صورت نخواهد گرفت و نمی‌پذیرند که طرف دیگری در پرونده هسته‌ای ایران نقش‌آفرینی کند.»
وی با اشاره به اینکه جو بایدن با فاصله گرفتن از سیاست‌های یک‌جانبه گرایانۀ ترامپ تلاش می‌کند که در موضوعات امنیتی به خصوص در مسائل بغرنج غرب آسیا به یک اجماع با متحدان سنتی خود به ویژه اتحادیه اروپا برسد، ادامه داد: «ولی این به مفهوم آن نیست که در آیندۀ نزدیک ما شاهد هیچ‌گونه اختلاف یا واگرایی بین آمریکا و اتحادیه اروپا نباشیم. چنانکه اشاره شد آمریکایی‌ها با هدف سرشکن کردن هزینه‌های نظامی و اقتصادی تلاش دارند که بار دیگر روابط با اتحادیه اروپا را احیا کنند و در موضوع هسته‌ای نیز قبل از آغاز مذاکرۀ جدی با ایران به یک تفاهم همه‌جانبه با این متحد دست پیدا کنند. ولی به نظر نمی‌رسد که آمریکایی‌ها رهبری و مدیریت مسائل منطقه‌ای را به دست اروپایی‌ها به ویژه فرانسه بسپارند.» وی با بیان این موضوع که آمریکا همچنان خواهان آن است به عنوان بازیگر اصلی در منطقه به ویژه در موضوعات امنیتی و اقتصادی ایفای نقش کند، گفت: «این موضوع می‌تواند تضادهایی را بین منافع کشورهای اتحادیه اروپا و در رأس آن فرانسه و آمریکا ایجاد کند.»
احمدزاده در خصوص مسئله عربستان و نزدیکی فرانسه به این کشور گفت: «شاهد هستیم که در موضوع عربستان اختلافاتی در زمینۀ حقوق بشری بین دمکرات‌ها به رهبری جو بایدن با ریاض وجود دارد اما فرانسه نسبت به این مسائل حقوق بشری و آزادی‌های مدنی در عربستان از یک سیاست ریاکارانه بهره می‌گیرد و تلاش دارد تا ضمن چشم‌پوشی از پروندۀ قتل روزنامه‌نگار منتقد سعودی یعنی جمال خاشقچی و نبود برخی از آزادی‌های مدنی در عربستان و تجاوزات مکرر به یمن همچنان عربستان را در مدار منافع خود حفظ کند.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :