مناسبات اروپا و چین تحت‌الشعاع روابط پکن - واشنگتن
«عبدالله مهربان»، کارشناس مسائل اروپا دربارۀ روابط اتحادیه اروپا و چین اظهار داشت: «رابطۀ اروپا و چین رابطه‌ای متقابل است؛ در بخش تجارت، صادرات محصولات ارزان قیمت چین می‌تواند بخشی از حوزۀ همکاری‌های دو طرف را شامل شود. به خصوص اروپای شرقی که بازار خوبی برای این محصولات است. در ازای آن نیز اروپا تکنولوژی و فناوری خود را به چین صادر می‌کند.» مهربان در ادامه افزود: «اگرچه چینی‌ها در حوزۀ فناوری پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند، ولی کماکان وابستگی آن‌ها به اروپا به قوت خود باقی است. ضمن آنکه خرید فناوری از اروپا در قیاس با آمریکا هزینۀ کمتری برای آن‌ها دارد.»
این کارشناس مسائل اروپا دربارۀ روابط سیاسی اروپا و چین نیز گفت: «اگرچه مسئلۀ اویغورها و حقوق بشر در چین برای اروپایی‌ها دارای اهمیت بوده و مانعی برای گسترش روابط دو طرف است اما در مجموع به نظر می‌رسد که در بسیاری مناطق به ویژه در غرب آسیا و شمال آفریقا یک رقابت ضمنی توام با همکاری بین اروپا و چین دیده می‌شود.» مهربان با اشاره به دورۀ ریاست جمهوری «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور تروریست آمریکا و تأثیر آن بر روابط چین و اتحادیه اروپا گفت: «با روی کار آمدن ترامپ و اعمال برخی سیاست‌ها از سوی وی، یک چرخشِ قابل توجهی در این روابط رخ داد؛ چراکه ترامپ به شدت نسبت به چین موضع منفی داشته است و متحدان خود از جمله اروپا را نیز به پیروی از سیاست‌های خود ترغیب می‌کرد.»
وی همچنین در واکاوی سیاست‌های اروپا در قبال چین در دورۀ ریاست جمهوری ترامپ گفت: «اروپا در دوره ریاست جمهوری ترامپ دچار نوعی دوگانگی در پیگیری روابطش با پکن شده است؛ از یک طرف فشارهای ترامپ به کشورهای اروپا برای کاهش روابط خود با چین و از طرف دیگر نیاز متقابل اروپا و چین به ویژه در حوزۀ اقتصادی و فناوری باعث شده بود تا اروپا نتواند یک سیاست مشخص را در قبال چین دنبال کند.» مهربان ادامه داد: «طی ۴ سال گذشته به دلیل سیاست‌های دونالد ترامپ، اتحادیه اروپا نوعی سیاست مدارا را در قبال اغلب روابطش با کشورهای دیگر در پیش گرفت و در رابطه با چین نیز یک رویکرد مشخص نداشت. زیرا بروکسل نمی‌خواست آمریکا را به عنوان متحد ذاتی و بالقوه خود از دست بدهد.»
این کارشناس مسائل اروپا تأکید کرد: «اگر اتحادیه اروپا به صورت کامل به چین نزدیک می‌گردید در دورۀ بعد از ترامپ، این مسئله باعث ضرر آن‌ها و منجر به گسل بیشتر فراآتلانتیکی می‌شد. از این‌رو اروپا در قبال چین سیاست یک بام و دو هوا را در پیش گرفت. در این رابطه شاهد بودیم که اروپا در قبال مسئله اویغورها مماشات کردند و به نوعی مواضع و شعارهای حقوق بشری خود را نادیده گرفتند.» این کارشناس مسائل اروپا در رابطه با تأثیر پیروزی بایدن در تنظیم مناسبات اروپا با چین توضیح داد: «روابط اروپا با چین در دورۀ بایدن نیز تا حد زیادی تحت تاثیر رویکرد رئیس‌جمهور جدید آمریکا در قبال پکن خواهد بود. البته احتمال اینکه اروپایی‌ها به تدریج سیاست مستقل‌تری را نسبت به آمریکا در پیش بگیرند بسیار زیاد است. زیرا دورۀ ۴ ساله ریاست جمهوری ترامپ هشداری برای اروپایی‌ها بود که تمام تخم‌مرغ‌هایشان را در سبد آمریکا نچینند؛ زیرا ممکن است هر زمان یک ترامپ دیگری در آمریکا روی کار بیاید. لذا اروپا از این پس بخشی از روابط و مراودات اقتصادی و حتی سیاسی‌اش با پکن را ارتقا خواهد داد تا در صورت وقوع دورۀ جدیدی از روی کار آمدن ترامپ‌های دیگر کمتر آسیب‌پذیر باشند.»
مهربان در ادامه تأکید کرد: «از آنجایی که بایدن می‌داند بدون همکاری با چین نه تنها مسائل فراملی مثل تغییرات آب و هوایی و کرونا قابل حل نیست بلکه مشکلات اقتصادی، رکود و بیکاری کنونی در آمریکا نیز نیازمند بهبود روابط تجاری با چین است، احتمالاً سطح روابط آمریکا با چین را در قیاس با دوره ترامپ بهبود خواهد بخشید، همین مسأله مسیر اروپا برای بهبود روابط با پکن را هموارتر خواهد کرد، البته مسائل حقوق بشر در چین همچنان مانعی برای بهبودِ روابط آن‌ها خواهد بود.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :