تشدید تنش‌های چین و آمریکا و آینده روابط دو کشور
دکتر «علی بیگدلی»، تحلیلگر مسائل بین‌الملل و استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به تشدید تنش‌های میان چین و آمریکا، خاطرنشان کرد: «به نظر نمی‌رسد اختلافات میان چین و آمریکا به نقطۀ اوج خود رسیده باشد چراکه چینی‌ها هنوز بازار پررونقی را که آمریکا برایشان دارد به طور کامل از دست نداده‌اند و با وجود چنین بازاری اجازه نمی‌دهند تنش‌ها در حدی افزایش یابد که به روابطشان آسیب بزند.»
وی با بیان اینکه دو کشور در اوج مناسبات و روابط تجاری حدود ۷۵۰ میلیارد دلار مبادلۀ بازرگانی داشتند، افزود: «از این میزان بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد دلار متعلق به صادرات چینی‌ها به آمریکا بود، البته مقداری از آن در زمان ترامپ کاهش پیدا کرده است اما با این حال نه آمریکا بدون چین می‌تواند حیات بازرگانی داشته باشد و نه چین بدون آمریکا می‌تواند به حیات پررونق بازرگانی‌اش ادامه دهد. همان‌طور که شاهد هستیم با وجود این اختلافات چین واردات از آمریکا را افزایش داده است.» این استاد دانشگاه با اشاره به تشدید جنگ تجاری میان دو کشور با وجود شرایط انتخابات در آمریکا و همچنین اقدام تلافی‌جویانه چین در این مسیر با عنوان قانون اقدامات متقابل، گفت: «اختلافات میان دو کشور به دلیل خودمحوری‌ها و تفکرات ضد قوانین بین‌المللی و جهانی حزب جمهوری‌خواه تشدید شده است، چراکه این تفکر با هر نوع نهاد و اجماع بین‌المللی مخالف است و همه چیز را برای آمریکا می‌خواهد.»
دکتر بیگدلی در عین حال به اهمیت چین در مناظرات و رقابت‌های میان دو کاندیدا اشاره کرد و ادامه داد: «جو بایدن به سیاست‌های ترامپ نسبت به چین انتقادات شدیدی مطرح و او را مذمت کرد که این تنگ‌نظری‌ها را با چین در پیش گرفته است؛ چرا که بازار چین برای آمریکایی‌ها بازار پردرآمدی است و آن‌ها نباید به این شکل این بازار را از دست بدهند.» به اعتقاد این تحلیلگر مسائل بین‌الملل؛ سیاست تقابل با چین به شکلی که امروز شاهد هستیم تنها از جانب جمهوری خواهان دنبال می‌شود و بسیار بعید است که آمریکا به طور کلی بخواهد ارتباطات را با چین به مرحلۀ انقطاع برساند. با اینکه آشفتگی‌هایی میان روابط این دو کشور وجود دارد. وی همچنین با اشاره به پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول در خصوص رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۰، تشدید تنش‌ها را به دلیل نگرانی آمریکا از اوضاع آیندۀ اقتصادی و رشد عنوان کرد و گفت: «رقابت این دو کشور تلاشی است برای به دست آوردن بازار بیشتر. گرچه چین بعید است که بتواند به دلیل برتری امتیازاتِ اقلیمی و طبیعی آمریکا جای آن را بگیرد و هنوز هم با همۀ تلاش‌هایی که کرده نتوانسته جای دلار آمریکا را بگیرد اما به هر حال آمریکایی‌ها چین را دشمن اول خود می‌دانند.»
دکتر بیگدلی ضمن برشمردن تلاش‌های چین در حوزه سیاسی و اقتصادی برای کسب قدرت و نفوذ بیشتر و تغییر برخی سیاست‌های راهبردی این کشور در مسیر رقابت‌هایش با آمریکا، اضافه کرد: «چین علاوه بر ایفای نقش فعال‌تر در بعد سیاسی، در سال‌های اخیر ورود وسیعی به بازارهای غرب آسیا حتی شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس داشته است.» وی فروش تسلیحات توسط آمریکا به تایوان و فشار به چین در رابطه با مسائل اویغورها را اقدامی مسبوق به سابقه دانست و تأکید کرد: «با وجود همۀ این تنش‌ها قطعاً رقابت میان دو کشور به درگیری نظامی منجر نخواهد شد؛ چرا که به نفع آمریکا هم نیست که چندان با چین درگیر شود. چین هم در وضعیتی نیست که در آستانۀ رشد اقتصادی، خود را گرفتار چنین برخوردی کند. کشوری هم که در آستانۀ تبدیل شدن به اقتصاد اول دنیا است بسیار غیرعاقلانه است که دست به چنین اقدامی بزند.»
این استاد دانشگاه پیروزی جو بایدن را در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به نفع چین و در راستای کاهش تنش‌ها ارزیابی کرد و افزود: «البته باید در نظر داشت اگر جمهوری خواهان مجدداً پیروز شوند، ترامپ هم چندان اهل جنگ نیست و مسائلی که میان دو کشور شاهد هستیم هم به شکلی نیستند که بتوانند بنیان ارتباط این دو کشور را به هم بریزد.» دکتر بیگدلی افزود: «اگر در انتخابات مجدداً ترامپ پیروز شود به زیان چین خواهد بود چراکه تفکر جمهوری خواهان تفکر ضد چپ است و ممکن است در دورۀ بعد حجم اختلافات میان دو کشور بیشتر شود؛ اما با حضور بایدن قطعاً تنش‌ها فروکش خواهد کرد چرا که دموکرات‌ها مقداری تمایلات چپ دارند؛ اما در هر حال دو کشور روابط را به شکلی مدیریت خواهند کرد که تنش‌ها قابل‌کنترل باشد.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :