شهیدان رجایی و باهنر الگوهای مدیریت در تراز انقلاب اسلامی

یکی از ایام پراهمیت تاریخ انقلاب اسلامی هفته اول شهریور ماه است که به عنوان هفته دولت نام‌گذاری شده است، دلیل نام‌گذاری این هفته به نام هفته دولت، شهادت رئیس‌جمهور و نخست وزیر توسط منافقین در سال ۶۰ است. سال ۶۰ در تاریخ انقلاب اسلامی سالی پرتلاطم و پر از حوادث در جمهوری اسلامی است. سازمان انحرافی منافقین در خرداد سال ۶۰ در میانه جنگ تحمیلی توسط سران وابسته خود با بهره‌گیری از فریب خوردگان عضو آن گروهک مخوف اعلام جنگ مسلحانه کرد و در مرکز کشور دست به مانور مسلحانه زد. ترور، ناامن سازی و وحشت‌آفرینی در دستور کار گروهک منافقین بود و برای تحقق برنامه‌های خود نفوذ به دستگاه‌ها را در کنار ترورهای کوچه و خیابان برای انفجارات و ترورهای دسته‌جمعی و هدف دار دنبال می‌کردند.

با عزل بنی صدر از فرماندهی کل قوا توسط امام خمینی (ره) و برکناری او از ریاست جمهوری و مخفی شدن بنی صدر که منافقین حفاظت او را بر عهده گرفته بودند، نظام جمهوری اسلامی با وجود این ناامنی‌ها و در شرایط حساس زمینۀ رای‌گیری را فراهم کرد و در مرداد ماه انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و محمدعلی رجایی که در زمان بنی صدر نخست وزیر بود به ریاست جمهوری برگزیده شد، او نیز محمدجواد باهنر را به عنوان نخست وزیر انتخاب کرد. چند روز پس از انتخاب رجایی به ریاست جمهوری اسلامی ایران منافقین کوردل در کنار جنایاتِ گسترده خود با یک عملیات نفوذی که در هشتم شهریور انجام دادند رئیس جمهور محبوب کشور و نخست وزیر متفکر و دانشمند ایران اسلامی رجایی و باهنر را به شهادت رساندند و هفته اول (دوم تا هشتم) شهریور ماه که در آن شهیدان رجایی و باهنر و چند تن دیگر از مقامات یکجا به شهادت رسیدند به عنوان هفته دولت نام‌گذاری شد.

هفته دولت همواره ظرفیتی برای تجلیل از شهیدان مخلصی است که در اوج اقتدار سیاسی و اقبال اجتماعی با برخورداری از صفات بارزی چون: تواضع، اخلاص، عشق به مردم و خدمتگزاری به آنان را در سرلوحه کار خود قرار داده بودند و لحظه لحظۀ عمر نه چندان طولانی مسئولیتی ولی بسیار بابرکت خود را در راه اسلام، انقلاب و مردم به زیباترین وجه به کار گرفته و مورد استفاده قرار دادند. از طرفی هفته دولت فرصت مناسب و مغتنمی است تا مردم با نتایج تلاش‌های دولتمردان بیشتر آشنا شوند و دروغ بودن تبلیغات گسترده دشمنان اسلام مبتنی بر ناکارآمدی و ناتوانی نظام اسلامی بیشتر آشکار گردد. بدون شک ترسیم نمایی دقیق از زندگی و عملکرد شهیدان رجایی و باهنر، می‌تواند الگوی دولتمردان و خدمتگزاران مردم باشد تا آنان با تاسی به آن دو شهید والامقام در زندگی فردی و سیاسی بیش از پیش مسئولانه و متعهدانه به نظام و مردم خدمت نمایند.

امام خمینی (ره) به مناسبت شهادت شهیدان رجایی و باهنر فرمودند: «ملتی که قیام کرده است در مقابل همه قدرت‌های عالم، ملتی که برای اسلام قیام کرده است، برای خدا قیام کرده است، برای پیشرفت احکام قرآن قیام کرده است، این ملت را با ترور نمی‌شود عقب راند. ملتی که از اول، از صدر اسلام و پیشوایان آن جان خودشان را فدا کردند برای هدف خودشان، که آن خدا و اسلام است، به این مسائل و به این امور از بین نخواهند رفت و سستی نخواهند داشت. ملت ما، ملت عزیز ما در تاریخ خوانده است که علی بن ابی طالب – سلام الله علیه- با دست یکی از همین منافقین، با دست یکی از همین اشخاصی که به صورت اسلام، اما از اسلام جدا بودند، فرق مبارکش شکافت. ملت ما چون علی بن ابی طالب را فدا کرده است از برای اسلام، فداکردن امثال این شهدا برای ملت ما یک مسئله مهم نیست، گرچه خود واقعه و خود این افرادی که شهید شده‌اند در نظر همه ما عزیز و ارجمندند؛ و آقای رجایی و آقای باهنر هر دو شهیدی که با هم در جبهه‌های نبرد با قدرتهای فاسد هم‌جنگ و همرزم بودند. و مرحوم شهید رجایی به من گفتند که من بیست سال است که با آقای باهنر همراه بوده‌ام و خداوند خواست که با هم از دنیا هجرت کنند و به سوی اوهجرت کنند.» (۹/۶/۱۳۶۰)

گرامیداشت هفته دولت نمادی از وحدت مردم و دولت اسلامی است که این وحدت، سرافرازی، پیشرفت و اقتدار ایران عزیز اسلامی را به دنبال خواهد داشت و چه زیبا و مسئولانه است که دولتمردان و خدمتگزاران با تعهد و پای‌بندی کامل به راه شهیدان رجایی و باهنر برای ساختن ایران اسلامی، مقتدر، آزاد و آباد به خدمتگزاری بپردازند. دولتمردان در شرایطی که دشمنان به جنگ همه جانبه با ملت ایران به ویژه در حوزه معیشت روی آورده‌اند، می‌توانند با تاسی به شهیدان رجایی و باهنر با تلاش مسئولانه، هدف‌گذاری دقیق و ایجاد انسجام و بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌ها با مشارکت حداکثری مردم علاوه‌بر ایجاد آرامش و ثبات مسیر پیشرفت کشور را بیش از پیش هموار کنند، زیرا آن مردان بزرگ در عرصه خدمت به مردم، تعالی و پیشرفت کشور با دل و جان پای کار بودند، دولتمردان باید بدانند همان‌گونه که امام خمینی (ره) فرمودند ولی نعمتان آنها مردم هستند و وامدار و خدمتگزار مردم هستند، آن‌ها باید بدانند بزرگترین ارزش و افتخار در جمهوری اسلامی خدمت صادقانه به مردم و ایجاد آرامش در جامعه برای کسب رضای خداوند متعال است.

در شرایطی که ایران اسلامی روزهای دشواری را در عرصه اقتصاد به دلیل فشار حداکثری دشمنان سپری می‌کند، ایستادگی در برابر توطئه‌های دشمنان در مسیر آرمان‌های بزرگ انقلاب به سبک شهیدان رجایی و باهنر بسیار بااهمیت و رهگشا است، زیرا بدون تردید با وحدت، اتحاد و انسجام می‌توان از مشکلات عبور کرد. در برهه حساس کنونی کشور، درخت تنومند انقلاب اسلامی و نظام برخاسته از آن بیش از هر زمان دیگری به پایمردی و مدیریت جهادی دولتمردان نیازمند است. در شرایطی که آمریکا به عنوان دشمن اصلی ملت ایران با همه ظرفیت‌ها برای انزوای اقتصادی و سیاسی کشور وارد میدان شده است، دولتمردان و مسئولان مسئولیتی سنگین بر عهده دارند. با قطع و یقین باید گفت: امروزه مشکلات اقتصادی، معضل بیکاری، ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان، تامین نیازهای اساسی مردم در شرایط تحریم و فشار حداکثری، گرداندن چرخ‌های اقتصادی و تولید و… یک رویکرد عظیم جهادی می‌طلبد و در چنین شرایطی الگو قراردادن شهیدان رجایی و باهنر می‌تواند برای دولتمردان رهگشا باشد، تحقق هدف مهم پیشرفت همه‌جانبه نیازمند عزم ملی و مدیریت عالمانه و متعهدانه با بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و حمایت‌های مردمی است و با توجه به اینکه ایران اسلامی از ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل بالایی در عرصه‌های مختلف برخوردار است با اقتدار می‌توان در مقابل فشارهای جهانی ایستادگی کرد و با امید به آینده گام‌های بزرگی را در این عرصه برداشت و این مهم در پیوستگی جامعه و دولت با تمرکز بر عزم ملی و جهادی تحقق خواهد یافت.

با نگاهی گذرا به رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله‏العالی) به دولتمردان می‌توان گفت: «شرط موفقیت دولت تمرکز بر هدف خدایی، نگاه به درون، توجه به اولویت‌ها، کار جهادی، روحیه انقلابی و دینی، توجه به شعارها و مبانی انقلاب اسلامی، گفتمان‌سازی انقلاب اسلامی، اعتماد به خدای متعال و وعده‌های الهی و… است، رمز موفقیت دولت برای عبور از مشکلات و چالش‌های ناشی از فشار حداکثری دشمن تکیه بر ظرفیت درون‌زای کشور و اعتماد نکردن به دشمنان است.» رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله‌العالی) در زمینۀ تمرکز بر هدف خدایی به مسئولان فرموده‌اند: «ان تنصرواالله ینصرکم» را دیگران اگر در قرآن فقط خوانده‌اند، ما در زندگی آن را تجربه کرده‌ایم. بنابراین باید اعتماد به خدا داشته باشید، برای خدا کار کنید آقایان، هدفتان را هدف خدایی قرار بدهید، مطمئن باشید خدای متعال راه را باز می‌کند.» (۶/۶/۱۳۹۲)

معظم‌له در زمینه کار جهادی رهنمود داده‌اند که: «کار جهادی یعنی از موانع عبور کردن، موانع کوچک را بزرگ ندیدن، آرمان‌ها را فراموش نکردن، جهت را فراموش نکردن، شوق به کار؛ این کار جهادی است.» (۶/۶/۱۳۹۲)

رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله‌العالی) توجه جدی به مسئله فرهنگ را در محورهایی چون: مدیریت فرهنگ بر مبنای شعارها و مبانی انقلاب، مراقبت درخصوص تولیدات فرهنگی، جلوگیری از تولیدات مضر و به اصطلاح متاع و کالای فرهنگی، مراقبت درباره سبک زندگی و فرهنگ عمومی و اخلاق و رفتار اجتماعی و… دسته‌بندی و تاکید نموده‌اند: «اولویت بسیار مهم کشور، فرهنگ است. فرهنگ از ادبیات و هنر تا سبک زندگی تا فرهنگ عمومی تا اخلاق تا رفتار اجتماعی، شامل همه اینها است.» (۳/۶/۱۳۹۵)

اگرچه پیرامون هفته دولت، فلسفه نام‌گذاری ایام شهادت شهیدان رجایی و باهنر به هفته دولت، رویکرد‌ها و عملکرد‌های دولتمردان با تمرکز به ضرورت الگوگیری از زندگی فردی و سیاسی آن شهیدان والامقام و با بهره‌گیری از رهنمود‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله) به دولتمردان مباحث و موضوعات گسترده‌ای وجود دارد، اما در شرایط کنونی می‌توان گزاره‌هایی را مطرح کرد، از جمله:

• هفته دولت فرصت مناسبی برای همدلی و همراهی بیشتر دولت و مردم برای عبور از مشکلات موجود در شرایط حساس کشور است.
• هفته دولت فرصت مناسبی برای قدر‌شناسی از دولت‌مردانی است که در چارچوب رهنمود‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله) برای اجرای حدود الهی و ایجاد جامعه‌ای برخوردار از عدالت، امنیت تلاش کرده و می‌کنند.
• حقیقت این است که همراهی ملت با دولت و پشتیبانی آحاد مردم از دولت‌مردان عامل اصلی ثبات و اقتدار دولت است و این مهم زمانی پایدار است که دولت دولتی ارزشی و خدمتگزار باشد.
• دولتمردان باید اسلام را مبنای کار خود قرار بدهند و به خدای متعال و وعده‌های الهی اعتماد داشته باشند.
• کار جهادی و داشتن روحیه‌ی خدمت به خلق از ویژگی‌های محوری دولتمردان جمهوری اسلامی است.
• مدیریت فرهنگی بر مبنای شعار‌ها و مبانی انقلاب از مطالبات مهم رهبر معظم انقلاب اسلامی از دولتمردان است.
• توجه به مسئله‌ی معیشت مردم و اقدام واقعی درخصوص اقتصاد مقاومتی، رونق تولید و جهش تولید از ضرورت‌های شرایط امروز کشور است.
• مبنا قرار دادن اسلام و ملاک قرار دادن اصول و ارزش‌های انقلاب توسط دولتمردان مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله) است.
• تکیه به ظرفیت درون زای کشور از رهگذر شناسایی ظرفیت‌های کشور، پرهیز از نگاه به بیرون در عین استفاده از امکانات بیرون و اعتماد نکردن به دشمن از توصیه‌های مهم رهبر انقلاب اسلامی (مدظله) به دولتمردان است.
• علت نام‌گذاری سال گذشته (سال ۱۳۹۸) به نام رونق تولید و سال جاری (سال ۱۳۹۹) به جهش تولید توجه به پیش‌بینی‌ها درباره افزایش کارشکنی‌های بیگانگان و ضرورت مقابله با این کارشکنی‌ها است.
• امروزه که کشور و ملت ایران با تهاجم همه جانبه بیگانگان مواجه است و دشمنان نفوذ فرهنگی و تاثیر‌گذاری بر ذهن‌ها و ادراکات را در دستور کار قرار داده‌اند، مقابله سازمان یافته با تهاجم فرهنگی دشمنان تکلیف همگانی است.
• تقویت حرکت دینی در کشور علاوه بر تکلیف بودن می‌تواند به پیشرفت‌های مادی کشور نیز کمک کند.

جمعبندی:

هفته دولت همواره ظرفیتی برای تجلیل از دولتمردان شهید مخلصی است که در اوج اقتدار سیاسی و اقبال اجتماعی با تواضع، اخلاص، عشق به مردم و خدمت‌گزاری را سرلوحه کار خود قرار داده بودند، از طرفی هفته دولت فرصت مناسبی است تا مردم با نتایج دولتمردان بیشتر آشنا شوند، بدون شک ترسیم نمای دقیق از زندگی و عملکرد شهیدان رجایی و باهنر می‌تواند الگوی دولتمردان و خدمت‌گزاران مردم باشد تا آنان با تاسی به آن دو شهید والامقام بیش از پیش مسئولانه و متعهدانه به نظام و مردم خدمت نمایند. در شرایطی که ایران اسلامی با فشار حداکثری دشمنان مواجه است، ایستادگی در برابر توطئه‌های دشمنان در مسیر آرمان‌های بزرگ انقلاب اسلامی به سبک شهیدان رجایی و باهنر بسیار بااهمیت و رهگشا است، همراهی ملت با دولت و پشتیبانی آحاد مردم عامل اصلی ثبات و اقتدار دولت است و این مهم زمانی پایدار است که دولتمردان ارزش مدار و خدمتگزار باشند مبنا قراردادن اسلام در کار، کار جهادی، خدمتگزاری، مدیریت فرهنگ بر مبنای شعارها و مبانی انقلاب، تکیه به ظرفیت‌های درونی، توجه به اولویت‌های کشور بر محور فرهنگ و اقتصاد مقابله با تهاجم فرهنگی دشمنان توسط دولتمردان می‌تواند به پیشرفت کشور در همه ابعاد کمک کند، تبیین ویژگی‌های دولتمردان شهید رجایی و باهنر در عرصه‌های فردی و اجتماعی و حکومتی نقش مهمی در حرکت دینی کشور به سوی اهداف بلند انقلاب اسلامی دارد.

منبع تحلیل: مکتب و اندیشه دفاعی و امنیتی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی

توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»